نظر بی سابقه امام خمینی (ره) برای رای و رای دهنده/ سلیمی نمین: امام برای رای غلط مردم هم صواب و اجر قائل بودند/ او بر رقابتی بودن انتخابات تاکید داشت
تاریخ انتشار: ۱۵ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۹۰۹۱۴۴
جواد مرشدی: آیا امام خمینی(ره) در صورتی که مردم در انتخابات اشتباه می‌کردند رای آنان را زینتی می‌پنداشت؟ نگاه امام به انتخابات چیست؟ امام خمینی(ره) در این خصوص سخنان ارزشمندی ایراد، و رهنمودهایی درخصوص وظایف واخلاق انتخاباتی ارائه کرده‌اند. همچنین ایشان از ابتدا رای مردم را مبنا قرار دادند و بر حضور حداکثری مردم در پای صندوق‌های رای تاکید داشتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نظرات و دیدگاه های امام(ره) درمورد انتخابات را چگونه ارزیابی می کنید؟
ما درطول ده سال حکمرانی امام، ابعاد نگاه امام به انتخابات به تناسب مسائلی که پیش می آمد را دریافت کردیم.اعتقاد امام به اینکه آنچه که رای مردم بر آن تحقق می یابد و آن اصالت دارد یکی از بحث های بسیار مهم بود، در آن دوران خیلی ها شخص محور بودند نه در ارتباط با جریانات درون حاکمیت که در بیرون حاکمیت هم در ایران، خیلی ها اینگونه می اندیشیدند که نمی توان برای یک شخصیت و سیاستمدار برجسته رای برابری با توده های مردم در انتخابات قائل بود. خوشبختانه امام این مراحل را پشت سر گذاشتند حتی در مرحله ای که افراد را برای شناخت کاندیداها به افراد برجسته و امینی ارجاع می دادند امام در مقطعی فرمودند باید مراقب بود که به گونه ای نشود که آنها حق تحقیق و تفکر و تامل روی کاندیدا ها را از مردم سلب کنند. حتی امام شخصیت های برجسته ای را که در قالب نهادهایی مردم را به انحاء مختلف راهنمایی می کردند، بازداشتند تا مبادا بستر تفکر و تامل از ابتدا مسدود شود و افرادی تعیین شوند و مردم هم بدون مطالعه به آنها رای دهند. امام انتخابات را فرصت رشد برای مردم می دیدند و برای رای مردم اصالت قائل بودند.
این به دلیل ارتقا تفکر سیاسی و دانش سیاسی بود؟
بله چون ارتقا معلومات و دانش سیاسی منوط به انتخاباتی است که مردم هم بتوانند حق انتخاب داشته باشند و هم از روی مطالعه و تامل رای دهند، یعنی مردم از قبل مطالعه کرده باشند و اگر ابهامی دارند به نخبه و معتمدی برای رفع آن مراجعه کنند. اصل را تامل و تفکر توده های مردم می دانستند و مراجعه را فرع می دانستند که در مدت حکمرانی امام(ره) ما به خوبی این مطلب را دریافت کردیم که باید انتخابات مظهر رشد دهندگی باشد. ایشان بر رقابتی بودن انتخابات تاکید داشتند و معتقد بودند انتخابات باید امکان آزادی عمل را به توده های مردم بدهد و به گونه ای باشد تشخیص و انتخاب مردم شانیت بیابد و عده‌ای نتوانند رای مردم را تحقیر کنند و آن را خطا و باطل بپندارند.
بحث مشخص امام در این مورد یعنی رای دهندگان چیست؟
ایشان فرمودند حتی اگر شما غلط انتخاب کنید اجری بر شما خواهد بود، اگر درست انتخاب کنید دو اجر خواهید داشت ،یکی انتخاب گر بودید و دوم اینکه انقدر مطالعه کرده اید که درست انتخاب کرده اید.یعنی امام حتی برای انتخاب غلط مردم هم احترام ویژه ای قائل بودند.
امام همواره توصیه حضور حداکثری مردم در انتخابات را داشتند، امری که حداقل در دو انتخابات اخیر شاهد آن نبودیم.ما در عمل نسبت به کدام اندیشه ایشان غفلت کرده ایم که اینگونه شد؟
در دو انتخابات گذشته که مد نظر شماست ما این رهنمود را از جانب مقام معظم رهبری هم داشتیم که فرمودند برای من مشارکت حداکثری یک اصل است ولو اینکه افرادی بیایند و رای مخالف من هم داشته باشند.یعنی بر اساس رهنمودی که امام داشتند مشارکت حداکثری همچنان رویه جاری و ساری بوده و هست و به‌نظر من خواهد بود. نظام سیاسی ما غیر از این هیچ راهی ندارد و باید حتما در مسیر رشد مردم قرار بگیرد. ما در بعضی جاها کوتاهی داشتیم که بواسطه آن نتوانستیم رشد را با سرعت لازم پیش ببریم، دیگران مداخلاتی داشتند و به طور طبیعی مشکلاتی به بار آمده است.
بعضا هم شاید محدودیت هایی که به لحاظ نظری ایجاد شده تاثیرات سو خود را داشته است. اما قطعا نظام سیاسی ما هیچ راه دیگری جز رشد آگاهی مردم برای پیشبرد خود نخواهد داشت چرا که متکی به رای مردم است. امکان دارد عواملی در این مسیر کُندی ایجاد کرده باشند که باید به تحلیل آن پرداخت کما اینکه پرداخته شد، رهبری هم در آخرین انتخابات یک تاثر و تاسفی از خود نشان دادند و برخی وابستگان به بیت رهبری هم بر این مسئله تاکید کردند که حقوقی ضایع شده و باید این حقوق استیفا شود. یعنی نسبت به حقوق برخی نامزدها آنچنان دقت لازم را منظور نداشتند نه اینکه خواسته در این مسیر قرار گرفته باشند اما ناخواسته هم می تواند خطاهایی بروز کند که رهبری هم عدم خرسندی خودشان را درآخرین انتخابات بیان کردند. بنابراین نظام سیاسی ایران هیج راهی جز مسیری که امام گشودند و رهبری برآن تاکید دارند ندارد و باید نگاه بردبارانه ای در مورد انتخابات داشته باشد تا بتواند انتخابات حداکثری رقم بخورد.
امام اعتقاد داشتند که انتخابات در انحصار هیچکس نیست، حتی روحانیون و احزاب و گروه ها. اخیرا بحثی در مورد خالص سازی پیش آمده و این با گفته امام منافات دارد.به نظر شما این انحصار را چگونه می توانیم مدیریت و خنثی کنیم؟
همواره انحصار طلبی در گروه های سیاسی وجود داشته، حتی در دوران امام و علیرغم تاکیدات ایشان. شاید تاکیدات امام هم به همین دلیل قابل درک باشد که ایشان این تاکیدات را در مواجهه با مسائلی ابراز می داشتند.امروز هم همین مسئله وجود دارد و سهم طلبی در گروه های سیاسی موجود است ،طبیعتا این گروه ها تلاش می کنند نهادهایی را که دارای مرجعیت هستند تحت تاثیر خودشان قرار دهند. اینکه این نهاد ها چقدر تحت تاثیر قرار می گیرند یا نه باید با این نگاه در هرانتخاباتی بررسی شود ولی آنچه مسلم است ما هم در گروه های سیاسی و هم در شخصیت های سیاسی این زیاده خواهی را شاهد هستیم.انسان اگر زیاده خواه نباشد موتور محرکه حرکت نخواهد داشت،زیاده خواهی ها اغلب در عناصری که می خواهند کار سیاسی کنند وجود دارد که باید سعی کرد این زیاده خواهی ها را در مسیر قانونی قرار داد. باید نگذاریم زیاده خواهان به نحوی قانون را مخدوش کنند و آن را دور بزنند و یا در جاهایی نادیده بگیرند و یا تحت تاثیر قرار دهند. الآن هم می بینیم گروه های سیاسی بجای اینکه برای رشد آگاهی مردم کار فکری کنند شیوه های تخریبی بکار می گیرند و از خودشان شیوه های نامطلوبی بروز می دهند.
بیشتر بخوانید:
آیا امام به آنچه در فرانسه گفتند در ایران عمل نکردند؟ /جنگ داخلی و خارجی چه کمکی به عدم تحقق جمهوریت و دمکراسی کرد؟ پاسخ تند امام به درخواست مالی شورای مدیریت حوزه / هر چه پول و ساختمان زیاد گردد، درس و معنویت کم می‌شود + سند محسن هاشمی: امام خمینی نه خشونت را قبول داشت، نه آن را تحمل می کرد علی مطهری: مقصود امام (ره) و شهید مطهری از جمهوری اسلامی حکومت روحانیون نبود/ شرایط جدید ایران توافق بر سربرجام را در مرداد سال گذشته منتفی کرد سیدحسن خمینی: آخوندی که در خدمت دین نباشد، آخوندنماست / باید حتما به فقر، ظلم، بی‌عدالتی و تبعیض حساس باشیم۲۱۶۲۱۲
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1774256منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: امام خمینی آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب انتخابات ۱۴۰۰ انتخابات ریاست جمهوری یازدهم مردم شناسی گروه های سیاسی امام خمینی رای مردم رای دهند رهبری هم امام ره مردم هم گروه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۹۰۹۱۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایت تاریخ از کارنامه روحانیت
حضرت امام‌خمینی (ره) با توجه به شرایط سیاسی ــ اجتماعی ایران، از همان اولین روز‌های حضورشان در حوزه علمیه قم و خصوصا پس از پاسخ‌نگرفتن اعلامیه معروف‌شان درسال۱۳۲۳ که برای برانگیختن مردم مسلمان علیه رژیم شاه صادر شده بود، به این نتیجه رسیدند که پرورش و تربیت طلاب، روحانیون و مدرسین آگاه و مبارز برای این حوزه می‌تواند بستر مناسب رشد اسلام و شناساندن صحیح آن به توده‌های مردم باشد؛ مردمی که پس از شناخت اسلام آن‌گونه که هست، قطعا به رهبری روحانیت مبارز، علیه رژیم ستم‌شاهی و اربابان غربی‌اش قیام خواهند کرد و پایه‌های ظلم و جور را برخواهند انداخت.
به همین علت همان‌طور که در سند ساواک هم آمده بود، امام در حوزه به تدریس فلسفه و فقه و اصول و اخلاق و تالیف مشغول گردیدند و از محضر ایشان روحانیون بسیاری برخوردار شده و درس گرفتند، روحانیون و طلابی که هریک بعدها از مبارزین و انقلابیون فعال در پیشبرد نهضت و انقلاب اسلامی بودند. امام از سال‌ها قبل درس اخلاق را به منزله مدرسه‌ای برای آماده‌ساختن طلاب جوان جهت مبارزه پیگیر و خستگی‌ناپذیر شروع کرده بودند و از این راه به سایر طبقات و اقشار اجتماعی نیز آگاهی سیاسی می‌بخشیدند.
درواقع دیدگاه‌های سیاسی خود را در این درس‌ها مطرح می‌کردند. بسیاری از روحانیون مبارز ازهمین کلاس اخلاق حضرت امام، درس مبارزه و انقلاب را آموختند و بعد از آن وارد عرصه نهضت شدند. در شرایطی که اهم فعالیت حضرت امام‌خمینی (ره) درسال‌های مابین۱۳۰۰هجری شمسی که به حوزه علمیه قم آمدند وتحصیل خود راپی گرفتندتا۱۳۴۰ که به‌طورعلنی وارد مبارزات سیاسی شدند، پیرامون فراگیری و تدریس علوم مختلف اسلامی و فقهی و تربیت و پرورش شاگردان و روحانیون وطلاب مبارز می‌گذشت؛ یعنی مبارزه ریشه‌ای و مبتنی بر پایه‌های محکم ایدئولوژیک، آگاهی‌های تاریخی ــ اجتماعی و سیاسی، اما در همان دوران هم از موضعگیری‌های سیاسی در موارد تعیین‌کننده غافل نبودند.
در طول نهضت ملی شدن صنعت نفت، امام بیشتر به پیگیری مسائل حوزه و کار تدریس و تالیف و مشاوره با آیت‌ا... بروجردی و تقویت دستگاه مرجعیت مشغول بودند. ایشان در اندیشه اصلاح حوزه بودند، اگرچه در کنار آن سال‌های پرحادثه‌ای می‌گذشت؛ جنجال قرارداد کنسرسیوم، درگیری‌های حزب توده، ترور‌ها و اختلافات جناح‌های ملی و مذهبی نهضت و... ولی به‌دلیل عدم همراهی آیت‌ا... بروجردی با آیت‌ا... کاشانی، حوزه علمیه قم و روحانیونش تقریبا از این جریانات به دور بود.
امام خمینی (ره) و ولایت
حضرت امام‌خمینی (ره) با توجه به تجارب تاریخی اسلام خصوصا در تاریخ معاصر و مبارزات موثر علما و روحانیونی همچون مرجع تقلید میرزای شیرازی در نهضت تنباکو و ملا محمدکاظم آخوند خراسانی و آیات دیگر در نهضت عدالت‌خانه و انقلاب مشروطیت، همچون سیدجمال‌الدین اسدآبادی دریافته بودند مبارزات مردم مسلمان ایران علیه استبداد و استعمار تنها در زمانی به نتیجه خواهد رسید که از بنیانی دینی برخوردار بوده و با رهبری و هدایت روحانیت و به‌خصوص مرجعیت اسلام انجام پذیرد. طبعا آن روحانیتی که بتواند مردم مسلمان را هدایت کرده و درعین‌حال از تفکر عمیق دینی و پشتوانه علمی اسلامی نیز برخوردار باشد، بایستی در حوزه‌های علمیه تربیت می‌شد و از دریای علم و معرفت اسلامی سیراب می‌گردید.
پس نخستین شرط تربیت چنین روحانیتی، رشد و بقای حوزه علمیه قم در مقابل سیل بنیان‌کن تهاجم فرهنگی استعمارگران و فشار و زور رژیم پهلوی بود که از زمان تاسیس، بنا به اساس طرح صهیونیستی بنیادگذاری‌اش، انهدام حوزه‌های دینی را در دستورکار خویش قرار داده بود. در شرایطی که برنامه‌های ضداسلامی و سرکوب و اختناق رضاخانی، حوزه علمیه قم را به نهایت ضعف رسانده و در آستانه اضمحلال قرار داده بود، امام ضرورت حضور مرجعی جامع‌الشرایط را برای مرجعیت عامه و ریاست حوزه علمیه قم احساس می‌کردند.
ضرورتی که پس از درگذشت آیت‌ا... العظمی حاج‌شیخ‌عبدالکریم حائری‌یزدی، تقریبا بدون پاسخ مانده بود و حضور مراجع ثلاث یعنی آیت‌ا... سیدمحمد حجت و آیت‌ا... سیدصدرالدین صدر و آیت‌ا... سیدمحمدتقی خوانساری نتوانسته بود وحدت حوزه را دربرابر هجوم بی‌امان دشمنان دین و کشور حفظ نماید. امام بحق می‌دانستند که با حوزه‌ای متزلزل، آسیب‌پذیر و ضعیف نمی‌توان با توطئه‌های اسلام‌زدایی استعمار و رژیم شاه مقابله نمود و فقیه جامع‌الشرایط، باشهامت و آگاهی را می‌طلبد تا با تبدیل آن حوزه علمیه آشفته به پایگاهی استوار برای پرورش اندیشمندانی وارسته و اسلام‌شناسانی فرهیخته و پاکباز، کانون گرم نهضت اسلامی را جهت رویارویی با خطر‌هایی که اسلام و استقلال کشور را تهدید می‌کند، برپا سازد.
از همین رو بود که حضرت امام (ره) درسال۱۳۲۳ به‌عنوان یکی از شخصیت‌های مطرح حوزه علمیه قم، برای یکپارچه کردن حوزه تحت‌زعامت مرجعی واحد، در دعوت آیت‌ا... بروجردی به قم نقش اصلی را ایفا کردند و پس از درگذشت آیت‌ا... سیدابوالحسن اصفهانی (مرجع تقلید شیعیان در کاظمین) در۱۳آبان۱۳۲۵ و حاج‌آقا حسین قمی‌طباطبایی (سرپرست حوزه علمیه نجف) در ۱۷ بهمن همان سال، بیشترین تلاش را جهت مرجعیت عامه آیت‌ا... بروجردی به عمل آوردند. سابقه مبارزاتی آیت‌ا... بروجردی علیه رضاخان و حرکتش از بروجرد به‌منظور سرنگونی حکومت ضداسلامی رضاخان از نگاه امام پنهان نبود و اینکه خود مرحوم بروجردی به مناسبتی اظهار کرده بود: «من هرگز در قبال خلافکاری‌ها و قانون‌شکنی‌های دستگاه حاکمه ساکت نمی‌نشینم.»
وهمین موضوع به زندان افتادن ایشان منجر شد، مد نظر امام قرار داشت. ازهمین رو حضرت امام (ره) اطمینان داشتند حضور آیت‌ا... بروجردی در صدر حوزه علمیه قم می‌تواند وحدت و یکپارچگی لازم را در حوزه علمیه قم پدید آورده، قوام و استحکام لازم را به آن ببخشد و در برابر هجمه شاه و اعوان و انصارش بیمه‌اش سازد. امام‌خمینی (ره) در تمام دوران زعامت آیت‌ا... بروجردی بر حوزه علمیه قم، کوشش فراوانی به خرج دادند که علیرغم موانع و دشواری‌های متعددی که پیرامون آیت‌ا... بروجردی قرار داشت، حقایق را به گوش آن مرحوم برسانند، اوضاع و شرایطی را که در کشور جریان دارد و نقشه‌های گوناگونی که از سوی رژیم شاه و اربابان خارجی‌اش علیه اسلام و استقلال ایران طرح می‌شود را به ایشان اطلاع دهند و تا آنجا که ممکن است او را از جریان امور آگاه سازند.
آیت‌ا... بروجردی نیز به نظرات و پیشنهادات امام توجه می‌کرد و به ایشان اعتماد و اطمینان ویژه‌ای داشت و در مواقع حساس با امام تماس گرفته و مشورت می‌کرد. حاج‌آقا روح‌ا... (عنوانی که امام در آن زمان در حوزه علمیه به آن معروف بودند) به مثابه نماینده و مشاور سیاسی آیت‌ا... بروجردی، یکی از مورد اعتمادترین علمای حوزه نزد ایشان به‌شمار می‌آمدند. چنانچه بار‌ها از سوی آیت‌ا... بروجردی به‌عنوان نماینده تام‌الاختیار به ماموریت‌های مهمی رفتند ازجمله هنگامی که رژیم قصد برپایی مجلس موسسان و تغییراتی در قانون‌اساسی همچون تفویض اختیار انحلال مجلسین به شاه را داشت، حضرت امام به‌عنوان نماینده آیت‌ا... بروجردی علاوه‌براین‌که با منوچهر اقبال، نخست‌وزیر وقت دیدار نمودند، ماموریت یافتند با شاه ملاقات کرده و نگرانی‌های حوزه علمیه قم را از این تغییرات اعلام کنند. حتی در سفری که آیت‌ا... بروجردی به مشهد داشت، امام را به‌جای خود، مسئول اداره حوزه کردند، درحالی‌که افراد مسن‌تر و معروف‌تری همان زمان در حوزه علمیه قم حضور داشتند.
سندی از ساواک نشان می‌دهد که وقتی خبرنگار مجله ترقی در سال ۱۳۳۱ (دوران صدارت دکتر مصدق) سراغ آیت‌ا... بروجردی می‌رود تا از ایشان درباره کشته‌شدگان تظاهرات همان سال بپرسد، آیت‌ا... بروجردی در پاسخ اظهار می‌دارد که بروید از نماینده رسمی من، آیت‌ا... خمینی سؤال کنید که خبرنگار نشریه یادشده با حضرت امام تماس می‌گیرند. امام ضمن اینکه در آن شرایط و علیرغم تاکید آیت‌ا... بروجردی بر کناره‌گیری از مسائل سیاسی، جهت حفظ وحدت حوزه علمیه قم تحت زعامت مرجعیتی واحد، نهایت سعی خود را برای حفظ احترام و روش‌های آیت‌ا... بروجردی مبذول می‌داشتند، اما درعین‌حال به‌دنبال برنامه درازمدت خویش جهت سامان‌یافتن حوزه علمیه قم در سال ۱۳۲۸ با همراهی برخی دیگر از مدرسین حوزه، طرح اصلاح حوزه را با هدف ایجاد نظم و تشکیلات، به آیت‌ا... بروجردی ارائه کردند که به علت مخالفت برخی از اطرافیان ایشان، به انجام نرسید.
اما سؤال مهم که اغلب در ذهن برخی پرسشگران مطرح می‌شود، آن است که چرا امام‌خمینی (ره) در دوران حیات آیت‌ا... بروجردی، نهضت خود را آغاز نکردند (چنانچه نخستین موضعگیری‌های علنی سیاسی امام علیه رژیم شاه پس از وفات آیت‌ا... بروجردی اعلام می‌شود). چرا علیرغم ناسازگاری برخی مواضع سیاسی و اجتماعی امام‌خمینی با آیت‌ا... بروجردی، هیچ‌گاه آن مواضع را آشکار نساختند.
منبع: جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت